David Norden heeft een enorme collectie Afrikaans antiek en zijn gezellige winkel staat dan ook volledig vol. — © Jeroen Hanselaer
David Norden, bezieler van de African Art Shop: “Welkom in mijn curiositeitenkabinet”
De zaak van David Norden binnenstappen voelt als een andere wereld betreden, bevolkt met vreemde wezens en eeuwenoude, bizarre voorwerpen. Zijn jarenlange verzamelwoede van Afrikaans antiek resulteert in een enorme kennis van zijn vakgebied. En die deelt hij graag met anderen.
Alle mogelijke plekjes van de African Art Shop zijn bezaaid met houten beelden, maskers, gebruiksvoorwerpen en andere curiosa, de schappen volgestouwd de boeken. “Welkom in mijn curiositeitenkabinet”, zegt David Norden (60). “Ik verzamel in hoofdzaak antiek uit Afrika, maar maak ook graag zijsprongetjes naar andere continenten of naar de westerse beeldende kunst. Die is vaak geïnspireerd door Afrikaanse beelden.”
David groeide op in een artistiek gezin, met liefde voor antiek. “Mijn moeder was beeldhouwster en verzamelde Afrikaanse kunst. Als kind vergezelde ik haar naar de grote veilinghuizen in Londen. En als antiquair had mijn vader ook een kamer met Afrikaanse kunst.” Het is dus geen toeval dat David al ruim dertig jaar een winkel in antiek uit het Afrikaanse continent runt.
Elke stam maakte andere maskers, en David herkent ze allemaal. — © Jeroen Hanselaer
Honderden stammen
De African Art Shop is geen zaak om snel-snel te shoppen. David is een vat vol kennis die hij graag deelt, terwijl we grasduinen door zijn gigantische collectie. “Er zijn honderden stammen, maar ik kan op het zicht de herkomst van elk stuk benoemen. Mijn oudste beeld is tweeduizend jaar oud, het is van de Nok uit Nigeria. En dit zijn muziekinstrumenten van de Fang uit Gabon, een trommel van de Mangbetu uit Congo, een deurslot van de Dogon uit Mali, een masker van de Makonde uit Tanzania – met menselijk haar op – en een aap van de Baule uit Ivoorkust, gebruikt voor rituele offerandes.”
“Er is veel namaak op de markt, maar intussen mag ik me een kenner noemen met een scherp oog voor kwaliteit en authenticiteit”
David Norden
Zaakvoerder African Art Shop
We zien angstwekkende voodoo-beelden met spijkers en slotjes, naast een vrolijk sculptuurtje bekleed met kleurrijke kralen. “Dat is een kinderpop van de Frafra uit Ghana.” Een groot masker trekt de aandacht. “Van de Lele uit Congo. Het is beschilderd en bekleed met koper, pluimen van een kasoa-vogel en schelpjes. Dat zijn cowris, een vorm van geld.” Opmerkelijk is een stam waar alleen vrouwen mochten beeldhouwen. “De Mende uit Sierra Leone.” David lacht: “Mijn ‘Chanel-masker’ van de Ibibio uit Zuid-Nigeria.” Een teken op het voorhoofd lijkt inderdaad op het cc-logo. “Het gezicht is wat misvormd, wellicht van iemand met een ziekte.”
Authenticiteit
David toont een grote gefossiliseerde dierentand of -hoorn. “Die moet een miljoen jaar oud zijn. Specialisten konden niet achterhalen van welk dier het is, misschien de tyrannosaurus van meneer Huts”, knipoogt hij. En dan onthult hij een verrassing: “Ik ben nog nooit in Afrika geweest. Ik koop alles op online veilingen en in privécollecties. Er is veel namaak op de markt, maar intussen mag ik me een kenner noemen met een scherp oog voor kwaliteit en authenticiteit. De geschiedenis van Afrika kan ik niet veranderen, maar ik kan wel zorg dragen voor zijn eeuwenoude culturele schatten.”
“Ik ben nog nooit in Afrika geweest. Ik koop alles op online veilingen en in privécollecties. Er is veel namaak op de markt, maar intussen mag ik me een kenner noemen”
David Norden
Zaakvoerder African Art Shop
Houten vrouw als psycholoog
Je moet dagelijks praten tegen de ‘tweede vrouw’ en haar liefdevol behandelen. — © Jeroen Hanselaer
“Dit beeld werd door de vorige eigenaar bevestigd aan een lampenkap, ik heb het in ere hersteld. Bij de Baule uit Ivoorkust heeft elke man een spirituele vrouw, genaamd blolo bla, en de vrouw een spirituele man, een blolo bian. Die tweede vrouw of man worden vormgegeven in een houten beeld. Je moet er elke dag tegen spreken, het liefdevol behandelen en voeden. Zo’n beeld fungeert als psycholoog, mensen praten ermee wanneer er problemen zijn in een koppel. Dit exemplaar is zo’n 100 à 150 jaar oud.”
African Art Shop, Sint Katelijnevest 27, 2000 Antwerpen, buyafricanantiques.com
Een aap van de Baule uit Ivoorkust, gebruikt voor rituele offerandes. — © Jeroen Hanselaer
Een masker en beeld gecombineerd, een kinderpop met kraaltjes, een misvormd masker, een trommel en veel meer antieke Afrikaanse kunst is te vinden in de winkel. — © Jeroen Hanselaer
“Mijn ‘Chanel-masker’”, lacht David Norden. — © Jeroen Hanselaer
Een groot masker Van de Lele uit Congo. Het is volledig beschilderd en bekleed met koper, pluimen van een kasoa-vogel en schelpjes. — © Jeroen Hanselaer
Een tweeduizend jaar oud Nok-beeld uit Nigeria. — © Jeroen Hanselaer
Een trommel van de Mangbetu-stam. — © Jeroen Hanselaer